Katastrofa polskiego samolotu rządowego w Smoleńsku – katastrofa lotnicza, do której doszło 10 kwietnia 2010 prawdopodobnie o godzinie 8:41 czasu polskiego (10:41 czasu lokalnego). W katastrofie zginęło 96 osób, w tym prezydent Polski Lech Kaczyński.
Samolot Tu-154M, nr boczny 101, przewożący m.in. prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z małżonką na uroczystości związane z obchodami 70. rocznicy zbrodni katyńskiej, rozbił się ok. 350–500 metrów od początku pasa startowego, 150 metrów na lewo od jego osi na lotnisku Smoleńsk-Siewiernyj w Smoleńsku. Ze wstępnych ustaleń wynika, że samolot zahaczył lewym skrzydłem o drzewo lub o maszt naprowadzający, przy próbie lądowania we mgle, 1050 metrów od lotniska. Katastrofy nikt nie przeżył.
Lista ofiar
- Lech Kaczyński – prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
- Maria Kaczyńska – małżonka prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
- Ryszard Kaczorowski – ostatni prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie
- Krzysztof Putra – wicemarszałek Sejmu RP
- Jerzy Szmajdziński – wicemarszałek Sejmu RP
- Krystyna Bochenek – wicemarszałek Senatu RP
- Władysław Stasiak – szef Kancelarii Prezydenta RP
- Aleksander Szczygło – szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego
- Paweł Wypych – sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP
- Mariusz Handzlik – podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP
- Andrzej Kremer – podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych
- Stanisław Komorowski – podsekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej
- Tomasz Merta – podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego
- Andrzej Przewoźnik – sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa
- Maciej Płażyński – prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, poseł
- Janusz Kochanowski – Rzecznik Praw Obywatelskich
- Janusz Krupski – kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
- Janusz Kurtyka – prezes Instytutu Pamięci Narodowej
- Sławomir Skrzypek – prezes Narodowego Banku Polskiego
- Leszek Deptuła
- Grzegorz Dolniak
- Grażyna Gęsicka
- Przemysław Gosiewski
- Izabela Jaruga-Nowacka
- Sebastian Karpiniuk
- Aleksandra Natalli-Świat
- Arkadiusz Rybicki
- Jolanta Szymanek-Deresz
- Zbigniew Wassermann
- Wiesław Woda
- Edward Wojtas
Senatorowie
Przedstawiciele Rodzin Katyńskich i innych stowarzyszeń
- adw. Joanna Agacka-Indecka – prezes Naczelnej Rady Adwokackiej
- Ewa Bąkowska – wnuczka gen. bryg. Mieczysława Smorawińskiego
- Anna Maria Borowska – córka ppor. Franciszka Popławskiego, wiceprezes Gorzowskiej Rodziny Katyńskiej (od 6 listopada 2009)
- Bartosz Borowski – przedstawiciel Gorzowskiej Rodziny Katyńskiej, wnuk Anny Marii Borowskiej (syn Franciszka Borowskiego)
- Czesław Cywiński – prezes Światowego Związku Żołnierzy AK
- Edward Duchnowski – sekretarz generalny Związku Sybiraków
- ks. prałat Bronisław Gostomski – dziekan dekanatu Londyn-Północ, proboszcz parafii św. Andrzeja Boboli w Londynie
- o. Józef Joniec SchP – prezes Stowarzyszenia Parafiada
- ks. Zdzisław Król – kapelan Warszawskiej Rodziny Katyńskiej 1987-2007
- ks. Andrzej Kwaśnik – kapelan Federacji Rodzin Katyńskich
- Tadeusz Lutoborski – syn ppor. Adama Lutoborskiego
- Bożena Mamontowicz-Łojek – prezes Polskiej Fundacji Katyńskiej
- Stefan Melak – prezes Komitetu Katyńskiego
- adw. Stanisław Mikke – wiceprzewodniczący ROPWiM, redaktor naczelny dwumiesięcznika "Palestra"
- Piotr Nurowski – prezes Polskiego Komitetu Olimpijskiego
- Bronisława Orawiec-Löffler – bratanica majora Franciszka Orawca, zamordowanego w Katyniu; członkini Stowarzyszenia Rodzin Katyńskich z Podhala
- Katarzyna Piskorska – córka Tomasza Piskorskiego
- Andrzej Sariusz-Skąpski – prezes Federacji Rodzin Katyńskich
- Wojciech Seweryn – rzeźbiarz, autor Pomnika Ofiar Katynia w Chicago
- Leszek Solski – syn kpt. Kazimierza Solskiego, oficera i sportowca oraz bratanek majora Adama Solskiego, zamordowanych w Katyniu, członek Stowarzyszenia Rodzina Katyńska
- Teresa Walewska-Przyjałkowska – Fundacja "Golgota Wschodu"
- Anna Walentynowicz – działaczka Wolnych Związków Zawodowych, współzałożycielka NSZZ "Solidarność"
- Gabriela Zych – prezes Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Kaliszu
Przedstawiciele Sił Zbrojnych RP
- gen. Franciszek Gągor – szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego
- gen. broni pil. Andrzej Błasik – dowódca Sił Powietrznych RP
- gen. dyw. Tadeusz Buk – dowódca Wojsk Lądowych RP
- abp gen. bryg. Miron Chodakowski – prawosławny ordynariusz Wojska Polskiego
- gen. bryg. Kazimierz Gilarski – dowódca Garnizonu Warszawa
- wiceadmirał Andrzej Karweta – dowódca Marynarki Wojennej RP
- gen. broni Bronisław Kwiatkowski – dowódca Operacyjny Sił Zbrojnych RP
- ks. ppłk Jan Osiński – Ordynariat Polowy Wojska Polskiego
- ks. płk Adam Pilch – p.o. naczelnego kapelana ewangelickiego WP
- bp. gen. dyw. Tadeusz Płoski – ordynariusz polowy Wojska Polskiego
- gen. dyw. Włodzimierz Potasiński – dowódca Wojsk Specjalnych RP
Osoby towarzyszące
- ppłk Zbigniew Dębski – członek Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari, sekretarz Klubu Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari
- Katarzyna Doraczyńska – pracownik biura prasowego Kancelarii Prezydenta, radna dzielnicy Praga Południe w Warszawie
- Aleksander Fedorowicz – tłumacz języka rosyjskiego, ur. 1971
- ks. Roman Indrzejczyk – kapelan prezydenta
- Dariusz Jankowski – aspirant w Zespole Obsługi Organizacyjnej Kancelarii Prezydenta
- Mariusz Kazana – dyrektor protokołu dyplomatycznego MSZ
- gen. bryg. Stanisław Nałęcz-Komornicki – kanclerz Orderu Wojennego Virtuti Militari
- płk dr hab. n. med. Wojciech Lubiński – lekarz prezydenta, rzecznik prasowy, sekretarz Rady Naukowej i z-ca komendanta Wojskowego Instytutu Medycznego
- Barbara Mamińska – dyrektor biura kadr i odznaczeń w Kancelarii Prezydenta
- Janina Natusiewicz-Mirer – sybiraczka, działaczka społeczna, dawna działaczka opozycji demokratycznej w Krakowie; osoba towarzysząca Annie Walentynowicz w podróży
- ks. prof. Ryszard Rumianek – rektor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego[23]
- Izabela Tomaszewska – dyrektor zespołu protokolarnego Kancelarii Prezydenta, odpowiedzialna w Kancelarii za kontakty Pierwszej Damy
- Janusz Zakrzeński – aktor teatralny i filmowy, członek rady programowej Związku Piłsudczyków
Załoga
Załogę samolotu stanowili żołnierze i pracownice wojska pełniący służbę (zatrudnione) w 36 Specjalnym Pułku Lotnictwa Transportowego im. Obrońców Warszawy.
- kpt. Arkadiusz Protasiuk – dowódca załogi
- mjr Robert Grzywna – drugi pilot
- por. Artur Ziętek – nawigator
- chor. Andrzej Michalak – technik pokładowy
- Barbara Maciejczyk – stewardesa
- Natalia Januszko – stewardesa
- Justyna Moniuszko – stewardesa
Funkcjonariusze Biura Ochrony Rządu
- ppłk Jarosław Florczak
- kpt. Dariusz Michałowski
- por. Paweł Janeczek
- ppor. Piotr Nosek
- st. chor. Artur Francuz
- chor. Jacek Surówka
- chor. Paweł Krajewski
- chor. Marek Uleryk
- mł. chor. Agnieszka Pogródka-Węcławek